Afhankelijk

Beste wie dit leest,

Het lijkt allemaal zo vanzelfsprekend. Ik ga aan mijn bureau zitten, druk op de knop en mijn ouwe, trouwe desktop begint te zoemen. Ik wacht even tot-ie gebruiksklaar is, meestal niet langer dan een minuutje. Vervolgens haalt mijn pc automatisch nieuwe emails binnen. Althans…. dat is de bedoeling. Want in plaats van verse berichten krijg ik een foutmelding in mijn scherm: geen verbinding!

Eén blik rechtsonder in mijn scherm volstaat: een geel driehoekje met een uitroepteken. Mijn internet doet het niet. Oeioeioei, daar had ik even geen rekening mee gehouden. Heeft mijn provider storing? Ik onderwerp mijn modem aan een nader onderzoek. Niks geks. Kennelijk functioneert deze volkomen normaal. Telefoon? Doet het. Wifi? No problem. Gloeiende gloeilampen, wat is er aan de hand? HELP!

Ik koppel de laptop, die ik dan ook nog bij de hand heb, aan de netwerkkabel. Die navelstreng, die normaal gesproken mijn desktop voorziet van alle benodigde voedingsstoffen om op een gezonde manier online te kunnen zijn. Laptop maakt verbinding..! Het zit dus in mijn desktop. Een telefoontje naar mijn vaste computerdeskundige bevestigt dit vermoeden. Gelukkig zit die vlakbij, dus ik ontdoe mijn rekenapparaat van alle kabeltjes, snoertjes en andere zooi en spring in de auto. Op naar de compu-dokter.

Daar aangekomen blijkt het euvel gelukkig vlot verholpen te kunnen worden. Da’s een meevaller. Binnen het uur ben ik alweer thuis en wordt mijn desktopje weer verbonden met prik, netwerk, randapparatuur en noem maar op. Starten….. en ja! Alles doet het weer naar behoren. Ik wis nog net niet het klamme angstzweet van mijn voorhoofd.

Nadat ik van de ergste schrik ben bekomen, realiseer ik me, hoe afhankelijk we zijn geworden van internet. Hoe makkelijk je met één druk op de knop iets kunt bestellen, betalen, een berichtje kunt versturen. Natuurlijk, als het probleem van mijn pc’tje groter was geweest en meer tijd gevergd had, had ik nog verder kunnen roeien met de riemen die ik had: de laptop en mijn smartphone. Maar ja, ik ben zó gewend aan die computer… Dáár heb ik alles zo binnen handbereik. En een fatsoenlijk tekstje fabriceren op een smartphone? Een tweet of een appje, dat lukt nog nèt. Maar voor de rest…

Het is te vergelijken met vroeger: deed je telefoon (en dan bedoel ik zo’n analoog apparaat met een draaischijf) het niet, dan was je niet meer bereikbaar en dus flink onthand. Maar dit is nog even een factor zoveel erger. We zijn met zijn allen zo gewend aan een constant werkende internetverbinding, waar we vrijwel alles mee kunnen doen. En we gaan er ook blind van uit dat vrijwel iedereen diezelfde verbinding heeft. “Heb je mijn email niet gekregen?” Nee, ik zat zonder internet… “Oh?”

En dan gaat het hier alleen maar over wat persoonlijk ongemak voor mij. Stel je de ellende eens voor, als dat altijd aanwezige internet ineens op grote schaal en voor langere tijd uitvalt. De gevolgen zouden gigantisch zijn. Dikke paniek. Toch iets om eens bij stil te staan…

Zijn ze nou helemáál bezegeld?

Beste wie dit leest,

Ik las van de week dat PostNL de prijs van postzegels opnieuw wil verhogen. Ter bestrijding van omzetdaling. Nou meen ik mij van mijn economielessen op school te herinneren dat een prijsstijging niet persé tot meer omzet hoeft te leiden. Klanten haken af als het te duur wordt. Nu zit PostNL in de hoek waar de klappen vallen. Er worden steeds minder brieven verstuurd. Immers, iedereen emailt. Sneller en goedkoper. De markt is zo ongeveer beperkt tot rouwpost en kerstkaarten en aangezien postzegels in de laatste 4 jaar bijna de helft duurder geworden zijn, hoor ik jaarlijks meer mensen roepen dat ze met Kerst geen kaarten meer sturen. Solliciteren? Een simpele druk op de knop, CV erbij, klaar! Ingezonden brief naar de krant? Je plaatst meteen een ‘comment’ bij het betreffende artikel, in de online editie.

Wat samen met de traditionele post teloor gaat is, denk ik, de kunst van het schrijven van brieven. Ik kan me uit mijn eigen jeugd nog wel herinneren dat ik een Engelse correspondentievriendin had. Hoe ik deze penvriendin had opgeduikeld weet ik niet meer. Mogelijk een project van mijn leraar Engels. Jarenlang gingen met enige regelmaat brieven over en weer. Niks hoogdravends. Smalltalk. Eens in de zoveel tijd plofte er een envelop met Engelse zegel op de mat. Daar keek ik echt naar uit! Het contact is een aantal jaren geleden verwaterd en ik heb haar nooit ontmoet. Maar toen vond ik het leuk en spannend. Zonder internet leek de wereld een stuk groter.

Dat was overigens niets vergeleken bij die uitgebreide briefwisselingen van weleer. Schrijvers, kunstenaars, geleerden, zij schreven elkaar uitgebreide epistels met schitterende volzinnen en niet altijd even alledaags taalgebruik. Dat ging wel wat verder dan “Hoe is het met jou? Met mij gaat het goed.”  In de loop der tijd zijn vele van deze briefwisselingen zelfs gebundeld en in boekvorm uitgegeven. Kom daar nu eens om in het digitale tijdperk.

Ik vraag mij af of dit soort ‘ouderwetse’ correspondentie nog wel bestaat. Penvrienden en -vriendinnen, zijn ze er nog? Tegenwoordig is dat allemaal veel simpeler. Met een chatprogramma ga je de hele wereld over. Vroeger kreeg je, als je geluk had, één foto van ‘die ander’. Daar was je zuinig op, want het was het enige beeld dat je had. Tegenwoordig? Bewegend beeld, helemaal live, dankzij de webcam. Schrijven is eigenlijk overbodig en àls je schrijft, wordt alles drastisch afgekort. Was er vroeger in zo’n briefwisseling misschien nog wel eens sprake van enige mate van, in zéér bedekte termen beschreven, erotische spanning, nu laten dat rechtstreekse beeld en geluid in zo’n geval weinig meer aan de verbeelding over.

Ambachtelijk brieven schrijven, behoort het tot het verleden? Misschien wel en sommigen zullen dat jammer vinden. Maar het is inherent aan wat wij vooruitgang noemen. Tenslotte zijn kolenboeren vandaag de dag ook niet meer zo dik gezaaid. Het lot van PostNL is echter nog niet bezegeld; dankzij internetwinkels verstuurt men steeds meer pakketjes. En die kun je niet emailen. Nog niet.